Ode aan een boom…

Een boom…
Meestal voorzien van een prachtig gevormde groene kruin en dikwijls met een karakteristieke stam… Een groene kruin die in veel gevallen gedurende de herfst omgevormd wordt tot een feeëriek schouwspel in dikwijls vlammende kleuren die deze soms wel sombere periode in het jaar, de nodige kleur geeft.

Helaas wordt een boom door veel mensen, ook dikwijls beschouwd als een bron van ergernis… vallende bladeren, vallende zaden, opstekende wortels, bladluizen die hun terrastegels, meubels of auto’s besmeuren… Veel mensen zijn echte brompotten en kunnen niets meer verdragen… Waarom?, vraag ik me af?
Waarom ziet men enkel deze zaken en niet de vele positieve kanten van een boom?

Een boom, en bij uitbreiding “groen” in het algemeen wordt door zoveeeeel mensen onderschat, terwijl we dit allemaal zo nodig hebben in ons dagelijkse leven, om te zijn wie we zijn, om te leven zoals we leven, om te overleven,…

Onlangs waren wij met vakantie in Spanje. Als ik zie hoe vakantieparadijzen dichtgeplaveid worden, hoe de groenzones daar tegenwoordig voorzien worden met honderden m2 kunstgras (!!!), hoe afsluitingen daar tegenwoordig bekleed worden met klimop in plastiek (!!!) in plaats van echt levend groen, dan stel ik me daar serieus wat vragen bij en ben ik oprecht bezorgd…

Mensen onderschatten de rol van groen tijdens de warme zomers waar we steeds meer mee te maken hebben. Alles dichtplaveien en het groen zoveel mogelijk weren, zorgt voor een ongeziene warmte met niet het minste aan natuurlijke verkoeling in de vorm van gras, bomen en planten.

In België hebben we de laatste jaren heel wat progressie gemaakt om wat meer groen in onze stads- en dorpskernen te brengen. Meer en meer steden en gemeenten begrijpen stilaan het belang van groen in hun kernen en doen ook meer beroep op landschapsarchitecten om dit groen ook in een mooie vormgeving in hun stad of gemeente te laten passen. Dus daar zijn we op de goeie weg, maar het kan uiteraard altijd beter.
Ik maak me ook wel wat zorgen als ik een tijd terug hoorde hoe minister Ben Weyts plots het lumineuze idee had om bomen langs openbare wegen niet meer aan te planten die al snel een grotere diameter dan 10 cm zouden kunnen krijgen. Teveel verkeersslachtoffers door dikkere bomen langs de openbare weg, was zijn uitleg. Als ik dat lees en hoor, maakt me dit woedend. Met wat zijn we eigenlijk bezig? Is het de bedoeling om enkel bolacacia’s langs de wegen aan te planten? Ik denk van niet… In de meeste gevallen ligt het probleem bij onverantwoord rijgedrag. Dààr ligt de oorzaak en dit dient aangepakt te worden, niet het feit dat er al dan niet dikke bomen langs de wegen geplant staan!

Bij elke regeringswissel spreekt men over hoeveel nieuw bos er in de komende legislatuur zou moeten aangeplant worden. Meestal slaagt men er niet in de beloofde doelstellingen te halen. Helaas… het wordt dan weer doorgeschoven naar een volgende legislatuur.

Waarom eens niet nadenken om iedereen minstens één volwaardige boom in zijn of haar tuin aan te planten? Ben ik nu te idealistisch, te dromerig?
Probeer je eens de situatie voor te stellen dat iedereen in één grote groene oase woont, waar bomen en planten de hoofdtoon vormen? Zonder aan het landschappelijke, agrarische buitengebied te raken. We spreken enkel over onze kernen.
Iedereen die al eens door Deurle, Sint-Martens-Latem, Afsnee,… gepasseerd is, kent wel de situatie, waarbij woningen bij wijze van spreken in het bos staan ingeplant, voorzien van mooie tuinen, grote gazons en vooral voorzien van bomen.
Open ruimtes afgewisseld met mooie bomen die zich volledig kunnen ontwikkelen. Heerlijke koele airconditioningzones in de zomer, prachtig schouwspel in de lente en herfst en een welkome habitat voor onze vogels en insecten… niemand die zich zorgen maakt over die enkele bomen die te dicht bij de buur staan ingeplant.

Stel je eens voor dat alle woonkernen groene oases zijn waarin geleefd en gewerkt wordt, die onderling verbonden worden met groene slingers?

Stel je eens voor dat we door deze ingreep zonder problemen aan onze beloofde hoeveelheid bos komen, zonder een echte inspanning te moeten doen,…

Stel je eens voor dat we hierdoor een grote hoeveelheid van onze CO2-uitstoot kunnen neutraliseren? Misschien kunnen we zelfs CO2-neutraal worden? Als we met z’n allen ons steentje bijdragen is de “opwarming” van onze planeet misschien nog wat af te remmen…

Stel je eens voor dat mens en dier in een soort van symbiose met mekaar leven, zonder dat de ene, de andere hoeft te hinderen,…

Stel je eens voor dat we ongehinderd op ons terras kunnen zitten, genietend van het mooie weer, maar toch met de nodige natuurlijke koelte, die ontstaat door de natuurlijke lommerte van bomen en planten,…

Misschien ben ik té idealistisch en té wereldverbeterend ingesteld, maar… stel je toch maar eens voor…

Gianni De Clercq
Tuin- & landschapsarchitect